-
Şüphesiz ki Allah, adaletli davranmayı, iyilikte bulunmayı ve akrabalara yardım etmeyi emreder. Fuhşu, kötülüğü ve zulmü yasaklar. Allah sizlere düşünüp yapmanız için öğüt verir.(Nah-90)
Hısım, Akraba ve Komşularla İlgili Öğütler
İslam dini akrabalık ilişkilerine önem verir. Bu nedenle gerek Kur’an’da gerekse hadislerde akraba ilişkilerine yönelik birçok öğüt yer alır. Örneğin Kur’an’da yer alan bir ayette, “… Allah’a karşı gelmekten ve akrabalık bağlarını koparmaktan sakının…”(1) ifadesiyle insanlar uyarılır. Başka bir ayette ise şöyle buyrulur: “Muhakkak ki Allah adaleti, iyiliği, akrabaya yardım etmeyi emreder; çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor.”(2) Hz. Peygamber (s.a.v.) de bir hadisinde, “Allah’a ve ahiret gününe inanan kişi misafirine ikramda bulunsun, Allah’a ve ahiret gününe inanan kişi akrabasını görüp gözetsin…”(3) buyurarak müminlere tavsiyede bulunur. Kendisinden öğüt isteyen birisine, “Allah’a ibadet eder, ona hiçbir şeyi ortak koşmazsın. Namazı kılar, zekâtı verir, akrabayı gözetirsin.”(4) diyerek nasihatte bulunur. Kur’an’da ve hadislerde komşuluk ilişkileriyle ilgili de birçok öğüt yer alır. Örneğin bir ayette Yüce Allah, “Allah’a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne-babaya, akrabaya, yetimlere, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya, elinizin altındakilere iyilik edin…”(5) buyurur. Hz. Peygamber de bir hadisinde, “Şerrinden komşusu emin olmayan, cennete giremez.”(6) buyurarak bizi uyarır. Başka bir hadisinde de şöyle buyurur: “Komşusu açken kendisi tok yatan bizden değildir.”(
KONUYLA İLGİLİ AYETYLER
Ana- babaya ve yakınlara iyilik yapın. (Bakara-83)
-
De ki: “Harcayacağınız hayırlı bir şey, ana-babaya, akrabalara dır”. (Bakara-215)
-
Ana-babaya iyilik yapın. (Nisa-36)
-
Akraba olanlar, Allah’ın kitabına göre birbirlerine daha yakındırlar. (En’am-151)
-
Ana-babaya ve akrabaya iyilik edin.(Enfal-75)
-
Yusuf kardeşlerine şöyle dedi: “Artık bugün sizin için kınanacak bir durum yoktur. Allah sizleri affeder.” (Yusuf-92)
-
Allah’ın riayet edilmesini emrettiği şeylere (akrabalık haklarına) riayet ederler. (Rad-21)
-
Ey Rabbimiz! Beni ve ana-babamı bağışla! (İbrahim-41)
-
Anne babaya iyilik edin. (İsra-23)
-
Onlara merhametle tevazu kanatlarını indir.(îsra-24)
-
Akrabaya hakkını ver. (İsra-26)
-
(Yahya aleyhisselam) Muttaki idi. Anne ve babasına karşı itaatkardı.(Meryem-13,14)
-
(İsa aleyhisselam şöyle dedi: “Allah) Beni anneme hürmetkar kıldı.” (Meryem-32)
-
(İbrahim aleyhisselam) Babasına şöyle demişti: “Babacığım! İşitmeyen, görmeyen ve Sana hiçbir faydası dokunmayan şeylere niçin tapıyorsu(Meryem-42)
-
Ailene namazı emret! (Ta’ha-1 )
-
Onlar “Ey Rabbimiz! Bize eşlerimizden ve çocuklarımızdan gözlerimizin nuru olacak kimseler ihsan eyle” derler.(Furkan-74)
-
Rabbim! Zürriyetimi de ıslah et. (Ahkaf-15)
-
Rabbîm! Beni, anamı, babamı bağışla.(Nuh-28)
-
“Kendisinin adını öne sürerek birbirinizden dilekte bulunduğunuz Allah’tan ve akrabalık bağlarım koparmaktan sakının”(Nisa-1)
-
Başka bir ayeti kerime de şöyle buyurulmuştur: ‘Akrabaya hakkını verin” (Yani akrabaya iyilik edip onları gözetin)(İsra-26)
“Şüphesiz ki Allah, adaletli davranmayı, (başka bir tefsire göre tevhidi ve Lâ ilahe illallah kelimesine şehadet etmeyi), insanlara iyilikte bulunmayı ve (onları affetmeyi) akrabalara da yardım etmeyi (yani onları gözetmeyi) emreder. Fuhşu, kötülüğü ve zulmü yasaklar. Allah sizlere düşünüp yapmanız için öğüt verir”. (Naht-90)
Akraba İle İlişkiyi Kesmek Hakkında Ayetler
-
Allah bu misalle sadece fâsıkları saptırır. / Onlar ahitleştikten sonra Allah’a verdikleri sözü bozarlar. Allah’ın birleştirilmesini emrettiği (akrabalık) bağını koparırlar ve yeryüzünde fesat çıkarırlar. Hüsrana uğrayanlar, işte onlardır. (Bakara-26,27)
-
Kendisinin adını öne sürerek birbirinizden dilekte bulunduğunuz Allah’tan ve akrabalık bağlarını koparmaktan sakının.(Nisa,1)
-
Fakirlikten dolayı çocuklarınızı öldürmeyin. (En’am-151)
-
Sakın çocuklarınızı geçim korkusuyla öldürmeyin. (İsra-31)
-
(Bir de öylesi var ki, imana gel diyen) ana-babasına “Öf size! Benden önce bir çok nesiller gelip geçti. Hiç biri dirilmedi. Şimdi bana tekrar dirilip kabirden çıkacağımı mı vaad ediyorsunuz?” der. Anne ve babası ise Allah’tan ona yardım dilerler. “Yazık sana, iman et! Allah’ın tekrar dirilme hususundaki vaadi mutlaka gerçekleşecektir” derler. O da “Bu söyledikleriniz, eskilerin masallarından başka bir şey değildir” der. (Ahkaf -17)
-
Demek siz iş başına gelecek olursanız yeryüzünde fesat çıkaracak ve akrabalık bağlarını parçalayacak mısınız? (Muhammed-22)
-
Kesin söz verdikten sonra Allah’ın ahdini bozanlara, Allah’ın riayet edilmesini emrettiği bağları koparanlara, yeryüzünde bozgunculuk çıkaranlara… İşte onlara lanet vardır. Ahiretin kötülüğü de bunlaradır.(Rad-25)